Kiedy można zastosować powództwo przeciwegzekucyjne?

Egzekucja komornicza prowadzi do zajęcia komorniczego i jest ostatnim etapem procesu mającego na celu odzyskanie długu. Działania te poprzedzają jeszcze wezwania do zapłaty, pozew, a następnie wyrok oraz złożenie wniosku o nadanie orzeczeniu klauzuli wykonalności. W wybranych przypadkach istnieje możliwość zastosowania powództwa przeciwegzekucyjnego. Na czym polega i kiedy dłużnik może wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym?

Rodzaje powództwa przeciwegzekucyjnego

Pierwszym rodzaje powództwa przeciwegzekuzyjnego jest powództwo opozycyjne. Należą do niego:

• powództwo opozycyjne kwestionujące istnienie zobowiązania – celem działań jest zanegowanie zasadności wszczęcia egzekucji komorniczej, dotyczy przede wszystkim tytułów egzekucyjnych niebędących decyzjami administracyjnymi lub orzeczeniami sądów powszechnych;

• powództwo opozycyjne wynikające z wygaśnięcia zobowiązania – stosowane wyłącznie wtedy, gdy miejsce miało zdarzenie, które faktycznie wyklucza przeprowadzenie egzekucji, w tych działaniach nie bierze się pod uwagę sytuacji finansowej dłużnika, do zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania zalicza się między innymi wykonanie zobowiązania, przedawnienie, zrzeczenie się roszczenia przez wierzyciela;

• powództwo opozycyjne w celu ochrony małżonka dłużnika – ustawodawca przyznał małżonkowi osoby zadłużonej prawo do obrony przeciw roszczeniom wierzyciela w ramach powództwa przeciwegzekucyjnego.

Powództwo eskcydencyjne wskazane w przepisach prawa cywilnego umożliwia zastosowanie postępowania przeciwegzekuzyjnego osobie trzeciej, która nie została wskazana przez komornika jako dłużnik, a która dysponuje dokumentami własności przedmiotów zajętych w postępowaniu egzekucyjnym. Jak wyjaśnia kancelaria prawna GMW LAW, zgodnie z artykułem 841 §1 k.p.c.:

Osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.

Do jakiego sądu skierować powództwo przeciwegzekucyjne?

Na podstawie artykułu 843 § 1 k.p.c. powództwo przeciwegzekucyjne kieruje się do sądu rzeczowo właściwego, w którego okręgu prowadzona jest egzekucja. Przepis ten jednak nie ma zastosowania w sytuacji, kiedy egzekucja nie została jeszcze wszczęta. Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności kieruje się do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania albo siedziby strony pozwanej.