Łaty i ich rola w konstrukcji dachów drewnianych

Konstrukcja dachu musi być wykonana solidnie, z zastosowaniem odpowiednich do tego materiałów. Aby całość mogła utrzymać ciężar poszycia dachu, a także zapewnić ochronę przed działaniem czynników atmosferycznych, niezbędne jest właściwe wykonanie więźby dachowej. Z jakich części się składa, jaką rolę pełnią łaty i kontrłaty? Piszemy w artykule. 

Elementy więźby dachowej 

Więźba dachowa to nic innego jak drewniany szkielet dachu, którego zadaniem jest przenoszenie obciążeń pokrycia dachu na ściany nośne budynku. Obciążenia te pochodzą od ciężaru własnego konstrukcji i czynników zewnętrznych – np. śniegu, deszczu czy wiatru. W praktyce budowlanej wyróżnia się kilka rodzajów więźby:

• krokwiową, 
• krokwiowo-jętkową,
• płatwiowo-kleszczową.

Wybór konkretnej zależy od planowanych rozmiarów i kształtu dachu. Niezależnie jednak od tego, na którą wersję się zdecydujemy, każda więźba dachowa składa się z kilku podstawowych elementów. Są to:

• belki stropowe: przenoszą obciążenia na ściany i pozostałe części budowli;
• murłaty: belki układane równolegle na murze, usztywniają konstrukcję dachu;
• krokwie: belki ukośne, głównie na nich opierają się dachówki;
• łaty i kontrłaty: montowane do krokwi, wzmacniają więźbę i poprawiają wentylację dachu.

Powyższe komponenty można nabyć w tartaku. Najlepsze firmy na rynku wykonują w całości zaimpregnowaną więźbę dachową pod wymiar. 

Na czym polega łacenie dachu? 

Łaty i kontrłaty to jedne z lżejszych elementów konstrukcji dachu. Dokładne wymiary tych podzespołów zależą od kilku istotnych czynników: kąta pochylenia dachu, ciężaru pokrycia dachowego, rozstawu krokwi, a nawet warunków atmosferycznych w danej lokalizacji. Proces przybijania kontrłat do krokwi, a następnie prostopadle do nich łat, nazywany jest łaceniem dachu. Bardzo ważne jest, aby podczas tej czynności zachować jednakowe odstępy pomiędzy poszczególnymi łatami. Warto również wspomnieć o funkcjach kontrłat. Te niepozorne fragmenty więźby zapewniają wentylację, uszczelnienie dachu przed przeciekającymi skroplinami, a także tworzą podstawę dla montażu łat. Na Dolnym Śląsku impregnowane łaty z drewna sosnowego można nabyć w tartaku ISKRA w Drołtowicach niedaleko Wrocławia. 

Jakie drewno na więźbę dachową?

Teoretycznie o rodzaju surowca do wykonania więźby dachowej obiektu budowlanego powinien zadecydować projektant. W praktyce najczęściej to inwestor dokonuje ostatecznego wyboru. W Polsce ze względu na dostępność materiału i korzystne ceny, z reguły wykorzystuje się do tego celu drewno iglaste. Największą popularnością cieszy się sosna, w dalszej kolejności – świerk i jodła. Elementy wykonywane z drzew iglastych cechują się dobrą wytrzymałością i odpornością na działanie szkodników i grzybów.