Skąd bierze się seplenienie?
Seplenienie (sygmatyzm) jest najczęstszą wadą wymowy. To zaburzenie wymowy polega na nieprawidłowej artykulacji niektórych głosek. Co jest przyczyną stygmatyzmu i jakie narzędzia logopedyczne mogą pomóc w jego terapii? Oto krótki poradnik, który wyjaśni wątpliwe kwestie przed wizytą u specjalisty.
Seplenienie to nieprawidłowa wymowa głosek dentalizowanych, tzw. trzech szeregów: ciszącego (ś, ź, ć, dź), syczącego (s, z, c, dz) oraz szumiącego (sz, ż, cz, dż). U dzieci młodszych zastępowanie głosek trudniejszych łatwiejszymi (gdy np. dziecko mówi siok zamiast sok lub safa zamiast szafa), nie jest zaburzeniem, na pewnym etapie rozwoju mowy jest naturalne. Zaburzenie wymowy nazywane seplenieniem to zastępowanie jednych głosek innymi u starszych dzieci. Terapia logopedyczna seplenienia polega na nauce słuchowego odróżniania tych głosek i usprawnianiu narządów mowy dziecka, a także usprawnianiu narządów mowy dziecka za pomocą narzędzi logopedycznych, np. zeszytów ćwiczeń. Takie podejście sprawi, że dziecko stopniowo, jednak efektywnie podniesie sprawność językową.
Przyczyny sygmatyzmu
Występuje wiele rodzajów seplenienia. Najczęściej spotykane są: międzyzębowe, boczne, wargowe, wargowo-zębowe, przyzębowe; rzadsze są: podniebienne, gardłowe, nosowe.
Jak zaznaczają eksperci z firmy TOMLOGO, przyczyny seplenienia to przede wszystkim: nieprawidłowa budowa narządów artykulacyjnych (języka, wędzidełka podjęzykowego), wada zgryzu (np. zgryz otwarty), niepełne uzębienie, wada słuchu, zaburzenia słuchu fonematycznego, nieprawidłowe oddychanie (najczęściej ustami, często przy przewlekłych chorobach górnych dróg oddechowych), obniżenie sprawności mięśni języka i warg (np. z powodu złych nawyków żywieniowych) itp.
Seplenienie u dziecka: kiedy rozpocząć terapię?
Głoski dentalizowane pojawiają się w mowie dziecka w pewnej kolejności: najpierw ciszące, potem syczące, a jako ostatnie syczące. Jeżeli zaniepokoi Państwa coś wymowie dziecka, warto zapytać lekarza lub wychowawczynię w przedszkolu, czy wymaga to oceny logopedy. Terapię należy zacząć najwcześniej, jak to możliwe. Jeśli dotyczy to dzieci z niedosłuchem czy zaburzeniami odżywania, ważna jest profilaktyka, zapobieganie seplenieniu, dlatego należy udać się do logopedy już wtedy, gdy są jeszcze niemowlakami. Z dziećmi starszymi – jak tylko zauważy się nieprawidłowości w ich wymowie lub komunikacji słownej.
Dziękujemy za ocenę artykułu
Błąd - akcja została wstrzymana